Charakterystyka energetyczna

Świadectwo energetyczne budynku i mieszkania– czy certyfikat energetyczny jest obowiązkowy? 

Świadectwo energetyczne jest wymagane m.in. dla budynków i lokali przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem. O certyfikacie energetycznym zrobiło się głośno w 2023 roku, gdy weszła w życie nowelizacja przepisów zaostrzająca obowiązki związane ze sporządzaniem i przekazywaniem  dokumentu. W jakiej sytuacji zachodzi obowiązek posiadania świadectwa energetycznego? Kto może je sporządzić? Jakie są kary za brak certyfikatu energetycznego?  

Świadectwo energetyczne – co to jest?

Świadectwo charakterystyki energetycznej, nazywane też potocznie „świadectwem energetycznym” lub „certyfikatem energetycznym”, określa zapotrzebowanie na energię elektryczną i cieplną budynku (lub jego części), mieszkania bądź lokalu. Wchodzi w to energia potrzebna do m.in. ogrzewania, przygotowania ciepłej wody, wentylacji, chłodzenia czy oświetlenia (w przypadku budynków niemieszkalnych).

Czy świadectwo energetyczne jest obowiązkowe?

Posiadanie świadectwa energetycznego wynika z dyrektywy unijnej, co zostało określone w ustawie już w 2014 roku. W praktyce jednak rzadko kto sporządzał ten dokument. Sytuacja zmieniła się w kwietniu 2023 roku, kiedy to znowelizowano przepisy o charakterystyce energetycznej budynków, by zwiększyć ich egzekwowanie.

A zatem odpowiedź na tytułowe pytanie brzmi: tak, świadectwo energetyczne jest obowiązkowe. Kolejne pytanie, które się nasuwa to – dla kogo jest ono obowiązkowe?

Kto musi mieć świadectwo energetyczne?

Świadectwo energetyczne budynku lub mieszkania musi posiadać osoba, lub podmiot, którzy zamierzają taki lokal lub jego część sprzedać bądź wynająć, tj. m.in. właściciel nieruchomości. Certyfikat energetyczny nie jest wymagany, jeżeli budynek lub lokal będzie wykorzystywany na własny użytek, czyli nie jest planowana jego sprzedaż czy wynajem.

Kiedy wymagany jest certyfikat energetyczny?

Certyfikat energetyczny mieszkania lub budynku trzeba mieć przygotowany, zanim jeszcze przystąpi się do sprzedaży bądź wynajmu takiej nieruchomości. Wynika to z obowiązku przekazania świadectwa energetycznego nabywcy lub najemcy, w momencie gdy budynek, jego część lub lokal będzie zbywany na podstawie umowy sprzedaży, umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu albo będzie wynajęty.

Oznacza to, że wraz z podpisaniem umowy sprzedaży bądź wynajmu nieruchomości, jej właściciel ma obowiązek wręczyć nabywcy lub najemcy certyfikat energetyczny w formie papierowej bądź elektronicznej. Fakt przekazania świadectwa powinien zostać odnotowany w akcie notarialnym, a w przypadku jego braku notariusz pouczy zobowiązanego do tej czynności o karze grzywny.

Kara grzywny za brak certyfikatu energetycznego może wynosić nawet do 5 tys. zł.

Kto może wystawić świadectwo energetyczne budynku?

Świadectwo charakterystyki energetycznej mogą sporządzić i wystawić wyłącznie osoby do tego uprawnione. Ministerstwo Rozwoju i Technologii prowadzi centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków, w którym widnieje wykaz osób, które mogą taki certyfikat energetyczny dla nieruchomości wystawić.                   Ważność świadectwa energetycznego wynosi 10 lat od dnia jego sporządzenia.

Ile kosztuje świadectwo energetyczne?

Cena sporządzenia i wystawienia certyfikatu energetycznego przez osobę do tego uprawnioną waha się w zależności od rodzaju nieruchomości, jej wielkości i objętości instalacji.

Firmy i specjaliści, którzy oferują wystawienie świadectwa energetycznego, pobierają średnio od około 400 do 700 zł za mieszkanie i od 1000 do nawet 1500 zł za dom. Za budynek wielorodzinny trzeba liczyć min. 1000 zł i więcej.